De ervaring van een topvrouw in ICT
In 2017 al brak Saskia werkt al meer dan 25 jaar in de ICT- en telecombusiness. Ze is ook aangesteld als ‘Digital Skills Lead’ om België te vertegenwoordigen bij de Europese Commissie. In 2011 roept Data News haar uit tot ICT Woman of the Year. Sindsdien ontpopt ze zich als een rolmodel: niet alleen als topmanager en digitaal ambassadeur, maar ook als vrouwelijk ondernemer die een drukke job weet te combineren met een gezin van vijf kinderen. Saskia pleit steevast om ‘Vandaag te durven voor morgen’ want het is nu dat we de aanzet moeten geven om een duurzame wereld te creëren voor onze kinderen en kleinkinderen. Leven, leven, leiden en werken in een digitale wereld waarbij de kwaliteiten van alle generaties – babyboomers, generaties X, Y en Z – ten volle aan bod komen en voor iedereen een plaats is. In het kader van Internationale Vrouwendag interviewden we haar over haar ervaring in een vooral ‘mannelijke’ wereld.
Wat was je grootste uitdaging als vrouwelijke topmanager in de digitale sector en hoe ga je daarmee om?
Vooral jezelf blijven en niet het klassieke ‘meer mannelijke’ gedrag kopiëren. Er is nood aan mensen die buiten het kader denken, cross silo willen werken, virtuele teams kunnen aansturen, mensen inspireren … Laat dat nu meer vrouwelijke competenties zijn. Voor mij heeft het dus niet noodzakelijk te maken met mannen of vrouwen, maar mannelijke of vrouwelijke competenties.
Hoe heeft jouw ervaring als moeder van vijf kinderen u geholpen bij het managen van teams en het creëren van een gezonde werkcultuur?
Ik heb een enorme bewondering voor alleenstaande ouders, moeders en vaders want ik heb het geluk dat mijn echtgenoot en ik het samen verdelen. Het voordeel als moeder van jonge kinderen is dat je directe feedback krijgt. Ze zetten je geregeld met je beide voeten terug op de grond. “Je bent weer veel weg ’s avonds, zou toch graag eens iets met je doen”… Als je dat hoort, dan is dat niet alleen een schitterende hulp om een harmonie te bewaren tussen werk en een leven voor jezelf, maar het geeft tevens ook ideeën voor het aansturen van je organisatie.
Hoe kunt je als vrouwelijke leider een voorbeeld zijn voor andere vrouwen in de technologiebranche en hen aanmoedigen om in deze sector te werken?
We hebben nog veel werk in de branding van de ICT-sector, de technologiesector. Ook het woord digitaal geeft de perceptie van een saaie wereld van mensen die een beetje nerds zijn, altijd achter een computer zitten … Dus in eerste instantie moeten we blijven werken aan de beeldvorming. De ICT of Digitale sector is immers het hart van de geconnecteerde wereld. Je zit dan aan het stuurwiel om te bouwen aan duurzame oplossingen, op maatschappelijk en sociaal vlak, maar ook een positieve impact hebben op de gezondheid en mobiliteit. De beeldvorming veranderen is al een belangrijke stap.
Hoe kan digitale transformatie bijdragen aan het verminderen van gender bias in de technologiebranche of binnen bedrijven in het algemeen?
Digitale transformatie biedt bedrijven de mogelijkheid om nieuwe technologieën en tools te implementeren die kunnen helpen bij het bevorderen van diversiteit en inclusie binnen de organisatie. Bijvoorbeeld, door middel van data-analyse kan vastgesteld worden waar gender bias aanwezig is in de wervings- of promotieprocessen van een bedrijf. Vervolgens kunnen gerichte interventies ontwikkeld worden om die bias te verminderen. Digitale transformatie kan ook helpen bij het creëren van flexibele werkomgevingen die zowel mannen als vrouwen in staat stellen om hun werk en privéleven in evenwicht te brengen. Technologieën zoals cloud computing en mobiele apps maken het mogelijk om op afstand te werken en kunnen ervoor zorgen dat de werkdruk eerlijk verdeeld wordt.
Alles wat geautomatiseerd kan worden, zal geautomatiseerd worden. Dat wil zeggen dat de HUMAN competenties een belangrijke troef zijn voor de toekomstige arbeidsmarkt.
Wat zijn de belangrijkste voordelen van een diverse en inclusieve werkomgeving voor een bedrijf en hoe kunt je dit bereiken tijdens een digitale transformatie?
Het eerste voordeel is de definitie van een duurzaam beleid maar uiteindelijk mag men niet vergeten dat het op het einde gewoon ook een positieve impact heeft op de bedrijfsresultaten. We hebben enerzijds heel veel vacatures in onze organisaties, maar aan de andere kant zijn er veel te weinig vrouwen actief. Een hele grote groep van talenten die we niet benutten. Anderzijds kunnen we niet langer blijven werken zoals gisteren, en dus kunnen we niet meer rekenen op de oude modellen die zeggen: meer van hetzelfde doen met minder middelen. We moeten het anders aanpakken, buiten het kader denken, over de sectoren heen werken, cross silo … vrouwelijke competenties.
Kan digitale transformatie gender bias beïnvloeden, bijvoorbeeld in het aanwervingsproces?
Technologie kan gebruikt worden om het wervingsproces te automatiseren en te standaardiseren, waardoor gender bias in het wervingsproces verminderd wordt. Bijvoorbeeld, door het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) kunnen sollicitaties objectief beoordeeld worden op basis van vooraf gedefinieerde criteria zonder menselijke vooroordelen. Dat biedt de mogelijkheid om online trainingen en workshops te ontwikkelen om medewerkers te informeren over gender bias en de noodzaak van gender diversity en inclusie. Dat kan een cruciale rol spelen bij het creëren van een meer inclusieve en diverse werkomgeving. Door digitale technologieën zoals videoconferenties, cloud computing en mobiele apps te gebruiken, kunnen werknemers op afstand werken en hun werk-privé-balans beter in evenwicht houden. Dat kan helpen om de diversiteit op de werkvloer te bevorderen. Digitale transformatie kan ook een positieve invloed hebben op de promotie van gender diversity in leiderschapsrollen. Bedrijven kunnen gebruikmaken van technologie om gegevens te analyseren en inzichten te verkrijgen over de genderverdeling in leiderschapsrollen. Dat kan leiden tot gerichte maatregelen om de genderdiversiteit te vergroten
Naast topmanager bent je ook digitale ambassadeur, kun je daar wat meer over vertellen?
Rond 2010 hadden we voor het eerst een Europese Commissaris verantwoordelijk voor de Digital Agenda. Een topdame, Neelie Kroes. Toen ik werd gevraagd of ik voor België het contactpunt wou zijn, heb ik dat graag aangenomen. Iedereen moet ook iets teruggeven aan de maatschappij, dus dat is voor mij mijn manier. Als Digital Champion heb ik jaren gewerkt rond vijf thema’s : Digitale Overheid (wat wordt de rol van de overheid in een geconnecteerde wereld?); Digitale veiligheid (niet alleen cyber, maar ook fake news, veiligheid op het internet voor jongeren), Digitale Infrastructuur (eg. 5G), Digitale Economie en Digitale Skills en Jobs. De laatste jaren is het laatste meer dan essentieel geworden. Als Belgian Digital Skills Leader en verantwoordelijke voor de National Coalition for Digital Skills en Jobs wordt er vooral gewerkt om een positieve impact te creëren door te focussen op:
• e-Inclusie ‘DigitAll’, want in België hebben we 46% van de werkende mensen tussen 15 en 64 jaar die een risico hebben om digitaal uitgesloten te worden. Dat blijkt uit een studie van de Koning Boudewijnstichting.
• STEM in scholen: hoe kunnen we het curriculum aanpassen en onze jongeren zo snel mogelijk leren te leven in een digitale wereld?
• BeDigitalTogether heeft een focus op acties die zich richten naar meisjes en vrouwen in de digitale wereld.
• DigiSkills Belgium is een platform dat initiatieven in België voor ‘skilling’ in kaart brengt om een antwoord te bieden op de huidige vraag op de arbeidsmarkt.
“Het is eerder een uit de hand gelopen passie”
Wat zijn de belangrijkste uitdagingen waarmee vrouwen te maken hebben in de digitale sector en hoe kun je deze uitdagingen overwinnen?
Terwijl onze maatschappij meer dan ooit verweven is met de digitale wereld, mag de arbeidsmarkt niet achterblijven. Digitale basiskennis, geavanceerde vaardigheden en soft skills zijn belangrijker dan ooit. Toch tonen de cijfers een sterk verschil tussen genders: vrouwen in de Europese Unie nemen niet meer dan 17 % van alle ICT-gerelateerde banen in. In België zijn slechts in het algemeen maar 66% actief op de arbeidsmarkt. In de nationale strategie voor ‘Women in digital’ focussen we op volgende 5 strategische doelstellingen om daar verandering in te brengen:
• Ervoor zorgen dat meer vrouwen in de digitale sector afstuderen
• De integratie van vrouwen in de digitale sector bevorderen
• De grotere uitstroom van vrouwen in de sector tegengaan
• Nieuwe rolmodellen creëren
• De genderkloof wegwerken in de specifieke doelgroepen
Een volledig ecosysteem van veel (lokale) initiatieven streven ernaar om onze meisjes en vrouwen daarbij te helpen.
Denk je dat er in de toekomst meer vrouwen zullen werken in de technologische sector? Wat zie je nu al?
Ik hoop dat de digitale transformatie zal leiden tot een grotere vraag naar technologie-experts en de vraag naar vrouwelijke technologie-experts. Het is belangrijk dat bedrijven daarop blijven inspelen door te zorgen voor gelijke kansen voor mannen en vrouwen in hun wervings- en promotiebeleid. Door meer vrouwelijke technologie-experts te hebben, kunnen bedrijven de gender bias in de technologiebranche verminderen
In jouw keynote ‘iedereen baas’ geeft u aan dat meer jonge mensen inspraak moeten hebben. Waarom is dat zo essentieel? Zouden er ook met name meer vrouwen betrokken moeten worden?
Het heeft meer te maken met de verwachtingen van de generatie Z naar soort van leiderschap. Ze willen immers mee bouwen aan de oplossingen die de organisatie aanbiedt. ‘What’s the purpose?’ Wat is mijn bijdrage aan het geheel? Tegenover de boomergeneratie is dat een hele verandering want zij zijn meer grootgebracht in een wereld waar mijn baas zegt wat er moet gebeuren en ik voer uit.
En dat verandert nog steeds: De Generatie Alpha zal verwachten dat hun leven een algoritme volgt. Het is de generatie die het meeste zal blootgesteld worden aan artificiële intelligentie. Ze zullen helemaal anders daten, consumeren en werken
Hoe kun je als vrouwelijke leider een bijdrage leveren aan het creëren van een duurzame en inclusieve digitale toekomst?
• Wees een ROLMODEL. Veel studies bevestigen dat dat voor meisje en vrouwen het belangrijkste element is. Iemand door wie ze geïnspireerd worden.
• Zorg ervoor dat uw team divers is en dat iedereen zich welkom en gehoord voelt. Dat kan leiden tot een breder scala aan perspectieven en ideeën, wat kan helpen bij het oplossen van de huidige uitdagingen.
• Zorg ervoor dat uw organisatie een duurzame cultuur heeft door bijvoorbeeld te investeren in milieuvriendelijke technologieën en processen. U kunt ook duurzaamheidsdoelen stellen en uw team aanmoedigen om bij te dragen aan een duurzame toekomst.
• Werk aan de eInclusie index in uw organisatie. Zorg ervoor dat iedereen toegang heeft tot digitale technologieën en dat niemand wordt buitengesloten. U kunt bijvoorbeeld samenwerken met organisaties die zich richten op het bieden van digitale vaardigheden aan kwetsbare groepen (ecosysteem).
• Ontwikkel en ondersteun vrouwelijk talent: dat kan bijvoorbeeld door mentoring en het bieden van opleidingsmogelijkheden. Het is belangrijk om de groei en ontwikkeling van vrouwen binnen uw team te stimuleren
Je werkt momenteel aan een project Digitall. Kun je daar wat meer over vertellen?
Hoe installeer ik itsme? Hoe maak ik online een doktersafspraak? Hoe regel ik de online schoolinschrijving van mijn kind? We leven in een maatschappij waar de digitale en snelle technologische evoluties een invloed hebben op alle aspecten van ons leven. De coronacrisis heeft duidelijk aangetoond welke mogelijkheden de digitale technologieën bieden. Zij heeft echter ook aan het licht gebracht dat niet iedereen meedoet en dat daardoor hun deelname aan de samenleving en hun toegang tot hun rechten beperkt worden. Wij moeten een situatie vermijden waarin de voordelen van de toenemende digitalisering van onze samenleving hoofdzakelijk zijn voorbehouden aan groepen die in sociaal, cultureel en economisch opzicht reeds bevoordeeld zijn, waardoor de kloof tussen de sociale groepen nog groter wordt.
Met name mensen die in armoede leven, laaggeschoolden, ouderen, jongeren en gehandicapten zijn kwetsbare groepen die het meest te lijden hebben onder de digitale kloof. Maar liefst één op de tien gezinnen in België heeft thuis geen internetaansluiting. Maar digitale uitsluiting is meer dan een kloof tussen mensen met en zonder toegang tot digitale media en internet. Ook vaardigheden, motivatie, ondersteuning en je persoonlijke netwerk spelen een belangrijke rol bij digitale ongelijkheid. 40% van de Belgische bevolking heeft zwakke digitale vaardigheden, een percentage dat stijgt tot 75% bij mensen met lage inkomens en een laag opleidingsniveau. Respectievelijk 55% en 67% voert geen administratieve verrichtingen online uit. Daarom moeten we nu actie ondernemen en samen werken voor meer e-inclusie.
DigitAll neemt actie voor meer digitale inclusie. Het Digitale Inclusie Charter vraagt van de ondertekenaars een expliciet engagement om actie te ondernemen en bewustzijn te creëren. De verschillende regeringen van ons land ondertekenden samen met 30 bedrijven, overheidsinstanties en sociale organisaties het charter op 29 september 2021.
De 9 engagementen om de digitale kloof te dichten:
1. Best practices delen om meer digitale inclusie in kaart te brengen en te delen.
2. Onderzoeken wat digitale inclusie in de weg staat en daarvoor gemeenschappelijke acties uitwerken.
3. De top van de eigen organisatie aanmoedigen om dat engagement aan te gaan en mee te sturen.
4. Digitale inclusie verbeteren in de eigen organisatie door interne opleidingen te stimuleren en acties en vooruitgang te delen.
5. Digitale inclusie buiten de eigen organisatie promoten om het aantal ondertekenaars van dit charter en de impact ervan te vergroten.
6. Campagnes steunen die van digitale inclusie een prioriteit willen maken, omdat het grote publiek nog te weinig kennis heeft van de digitale kloof.
7. Binnen de eigen organisatie een procedure invoeren om te beoordelen in welke mate digitale inclusie bij de medewerkers, klanten en begunstigden bevorderd wordt.
8. Acties opzetten om het vertrouwen in digitale tools te vergroten, het online veiligheidsgevoel te verhogen en om gebruikers te wapenen tegen mogelijk misbruik.
9. De toepassing van dit charter opvolgen en na drie jaar samen met alle ondertekenaars evalueren om mogelijke vervolgstappen uit te werken.
Een laatste vraag gericht op Internationale Vrouwendag: “Break the Bias”. Welke acties moeten er ondernomen worden om gender bias in de technologiebranche te verminderen? Of heb je tips in het algemeen?
Het vraagt een aanpassing van de cultuur in uw team of organisatie! Enkele tips:
• Bewustzijn: Het is belangrijk om je bewust te zijn van je eigen vooroordelen en hoe ze kunnen leiden tot bias. Door je bewust te zijn van je eigen vooroordelen kun je werken aan het verminderen ervan.
• Diversiteit: Zorg voor diversiteit in uw team. Een diverse groep mensen brengt verschillende perspectieven en ervaringen met zich mee en kan helpen om een breder scala aan ideeën en oplossingen te genereren.
• Inclusiviteit: Zorg voor een inclusieve werkomgeving waarin iedereen zich gehoord en gewaardeerd voelt. Moedig open communicatie aan en zorg ervoor dat iedereen de kans krijgt om bij te dragen aan het team.
• Objectiviteit: Maak gebruik van objectieve criteria bij het beoordelen van prestaties en bij het nemen van beslissingen. Dat kan helpen om bias te verminderen en ervoor te zorgen dat iedereen gelijke kansen krijgt.
• Training: Zorg voor training over bias en inclusie. Door training kunnen teamleden leren over de verschillende soorten bias en hoe die voorkomen kunnen worden. Het kan ook helpen om het bewustzijn van teamleden te vergroten en een cultuur van inclusie te bevorderen.
• Feedback: Geef regelmatig feedback aan teamleden om hen te helpen groeien en zich te ontwikkelen. Zorg ervoor dat feedback gebaseerd is op objectieve criteria en vermijd het geven van feedback op basis van persoonlijke voorkeuren of vooroordelen.
Wil jij nog meer weten over de expertise van Saskia Van Uffelen?
Registreer dan vandaag nog voor haar boeiende inspiration sessie.
